Χρονιά υψηλών προκλήσεων το 2023
Τόσο τα στοιχεία για την πορεία της οικονομίας το 2022 όσο και οι εκτιμήσεις για το 2023 επιβεβαιώνουν ότι η Ελλάδα και οι επιχειρήσεις της έχουν αποκτήσει αξιόλογη ανθεκτικότητα και δυναμική. Ακόμη πιο ενθαρρυντικό είναι το γεγονός ότι η ανάπτυξη συνοδεύεται από τη βελτίωση σημαντικών ποιοτικών χαρακτηριστικών, όπως είναι η αύξηση των εξαγωγών και των επενδύσεων και η μείωση της ανεργίας.
Οι αντοχές αυτές αναμένεται να δοκιμαστούν για μια ακόμη χρονιά, μέσα σε ένα διεθνές περιβάλλον που επιδεινώνεται. Όπως εκτιμούν διεθνείς οίκοι, το 2023 θα είναι μια από τις χειρότερες χρονιές των τελευταίων δεκαετιών για την παγκόσμια οικονομία, καθώς η ενεργειακή κρίση, η άνοδος των επιτοκίων και οι επιπτώσεις του πολέμου στην Ουκρανία αναμένεται να επιβραδύνουν σημαντικά την ανάπτυξη. Για την Ευρώπη και ειδικότερα την ευρωζώνη οι προβλέψεις είναι ακόμη πιο δυσοίωνες, με πολλές χώρες να αντιμετωπίζουν επιβράδυνση, στασιμότητα ακόμη και ύφεση.
Η Ελλάδα σαφώς δεν θα μείνει ανεπηρέαστη από τις εξωτερικές πιέσεις. Ο πληθωρισμός και το υψηλό κόστος της ενέργειας θα συνεχίσουν να αποτελούν το σημαντικότερο εμπόδιο στην ανάπτυξη, επιβαρύνοντας τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά, ενώ η επιβράδυνση των ευρωπαϊκών οικονομιών ενδέχεται να έχει αντίκτυπο στην πορεία των εξαγωγών και του τουρισμού.
Παραμένει, στο πλαίσιο αυτό, η ανάγκη αναζήτησης λύσεων για τη μείωση του ενεργειακού κόστους, τόσο με συνέχιση των διεκδικήσεων σε επίπεδο Ε.Ε., όσο και με παρεμβάσεις σε εθνικό επίπεδο, στο μέτρο που επιτρέπουν οι δημοσιονομικές δυνατότητες της χώρας και οι ευρύτερες γεωπολιτικές εξελίξεις.
Ωστόσο, μαζί με τους κινδύνους και τις αβεβαιότητες που προέρχονται από το εξωτερικό περιβάλλον, υπάρχουν και βάσιμοι λόγοι αισιοδοξίας για την πορεία της ελληνικής οικονομίας τη χρονιά που έρχεται. Μεταξύ των κυριότερων είναι η αξιοποίηση των ευρωπαϊκών πόρων, που έχει εξασφαλίσει η χώρα μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και των διαρθρωτικών ταμείων της Ε.Ε.. Οι ευκαιρίες για τις ελληνικές επιχειρήσεις είναι σημαντικές, καθώς μέσω του Σχεδίου Ελλάδα 2.0 αναμένεται να χρηματοδοτηθούν επενδυτικά σχέδια συνολικού ύψους 30 δισ. ευρώ, με ένα σημαντικό μέρος να αφορά τη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα, ενώ πρόσθετες χρηματοδοτικές δυνατότητες παρέχονται στο πλαίσιο του νέου ΕΣΠΑ και των αγροτικών ταμείων.
Πέρα από την εισροή κονδυλίων, ώθηση στην ανάπτυξη των επιχειρήσεων και της οικονομίας παρέχουν μια σειρά από θετικές παρεμβάσεις που εφαρμόστηκαν τα προηγούμενα χρόνια, σε τομείς όπως φορολογία, στην ψηφιοποίηση του κράτους και η αντιμετώπιση γραφειοκρατικών εμποδίων. Όπως αποτυπώνεται σε διεθνείς μελέτες, όπως η «ΕΜΕΑ Private Business Attractiveness Index 2022» της PwC, η χώρα έχει ενισχύσει σημαντικά το επιχειρηματικό της περιβάλλον και την επενδυτική της ανταγωνιστικότητα. Θετικό κλίμα, επίσης, διαμορφώνεται όσον αφορά τη δυνατότητα της χώρας να ανακτήσει την επενδυτική βαθμίδα στη διάρκεια του 2023, εξέλιξη που θα διευκολύνει τη χρηματοδότηση του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα στα επόμενα χρόνια.
Κρίσιμος παράγοντας για την πορεία της ελληνικής οικονομίας τη χρονιά που έρχεται είναι η διασφάλιση συνθηκών σταθερότητας. Το γεγονός ότι η χώρα και το πολιτικό σύστημα έχουν ήδη τεθεί σε προεκλογική τροχιά, δεν θα πρέπει να ανακόψει την αναπτυξιακή δυναμική που χτίστηκε με κόπο τα προηγούμενα χρόνια. Το ενδεχόμενο μιας παρατεταμένης περιόδου πολιτικής αστάθειας, με ταυτόχρονη επιβράδυνση ή αναστολή των μεταρρυθμίσεων και έξαρση της παροχολογίας, θα επιβάρυνε σημαντικά την εμπιστοσύνη των επενδυτών, των επιχειρήσεων και των αγορών.
Η ελληνική οικονομία, με πρωταγωνιστή τις επιχειρήσεις της, μπορεί και τη νέα χρονιά να επιτύχει θετικές επιδόσεις, παρά την αρνητική διεθνή συγκυρία. Αρκεί να παραμείνουμε όλοι προσηλωμένοι στο στόχο της ανάπτυξης και να συνεχίσουμε να ενώνουμε τις δυνάμεις μας στην επίτευξή του.
