Επιτακτική η μετάβαση σε νέο παραγωγικό μοντέλο

Με κεντρικό μήνυμα «Η Ελλάδα που μπορεί να παράγει περισσότερο και καλύτερα», το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Αθηνών (ΕΒΕΑ) απέστειλε στον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, αλλά και στους αρχηγούς των κομμάτων, ένα εκτενές υπόμνημα 13 σελίδων με θέσεις και προτάσεις για την ελληνική οικονομία, ενόψει της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης. Το κείμενο υπογράφεται από τον πρόεδρο του Επιμελητηρίου, Γιάννη Μπρατάκο, και αποτυπώνει τόσο την πρόοδο των τελευταίων ετών όσο και τις μεγάλες εκκρεμότητες που παραμένουν για τον παραγωγικό μετασχηματισμό της χώρας. Μιλώντας στο «ΜΡ», ο κύριος Μπρατάκος επισημαίνει : «Είναι επιτακτική ανάγκη η μετάβαση της Ελλάδας σε ένα νέο παραγωγικό μοντέλο, που θα της επιτρέψει να παράγει περισσότερο και καλύτερα. Η διαμόρφωση ενός νέου αναπτυξιακού προτύπου, βιώσιμου, εξωστρεφούς και ανθεκτικού, αποτελεί αναγκαία συνθήκη για την πρόοδο της χώρας. Η βιομηχανική παραγωγή, η ποιοτική αναβάθμιση του τουριστικού κλάδου, η ανάπτυξη της κτηνοτροφίας και της ευφυούς γεωργίας, καθώς και η αξιοποίηση της καινοτομίας και των νέων τεχνολογιών συνθέτουν το πλαίσιο για μια ανταγωνιστική οικονομία, με περισσότερες και καλύτερα αμειβόμενες θέσεις εργασίας και ουσιαστικές προοπτικές προόδου». Σύμφωνα με το ΕΒΕΑ, τα τελευταία έξι χρόνια η ελληνική οικονομία κατέγραψε σημαντικά βήματα προς τα εμπρός. Η ανεργία περιορίστηκε από το 17,4% το 2019 στο 7,9% το 2025, επίδοση που φέρνει την Ελλάδα πιο κοντά στον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Ο κατώτατος μισθός αυξήθηκε κατά 35%, οι καταθέσεις νοικοκυριών και επιχειρήσεων ενισχύθηκαν, ενώ ακόμα και ο δείκτης απόλυτης φτώχειας εμφανίζει πτωτική τάση. Χαρακτηρίζει την εικόνα αυτή ως θετική, αν ληφθεί υπόψη ότι η χώρα βγήκε πρόσφατα από μια πολυετή κρίση χρέους και ύφεση , ενώ δέχθηκε ισχυρό πλήγμα από την πανδημία. Όπως σημειώνει το υπόμνημα, η σταθερή ανάπτυξη και οι ισχυρές δημοσιονομικές επιδόσεις έχουν ενισχύσει την εμπιστοσύνη των αγορών, γεγονός που αποτυπώνεται και στην πορεία των ελληνικών ομολόγων. Ωστόσο, πίσω από τους αριθμούς κρύβονται και οι αδυναμίες. Η κατά κεφαλήν κατανάλωση στην Ελλάδα αντιστοιχεί μόλις στο 81 % του μέσου όρου της Ε.Ε., ενώ η καθαρή επενδυτική θέση παραμένει αρνητική και σημαντικά χαμηλότερη από τα ευρωπαϊκά δεδομένα. Παράλληλα, το διαχρονικό έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών δείχνει πως η οικονομία δυσκολεύεται να χτίσει σταθερή παραγωγική βάση και να ενισχύσει τις εξαγωγές προϊόντων και υπηρεσιών υψηλής προστιθέμενης αξίας. Ο Γιάννης Μπρατάκος υπογραμμίζει ότι η τρέχουσα περίοδος, παρά τη διεθνή αβεβαιότητα, αποτελεί καταλύτη για μια στρατηγική μετάβαση. «Η Ελλάδα που μπορεί να παράγει περισσότερο και καλύτερα είναι ο εθνικός στόχος της επόμενης δεκαετίας», σημειώνει χαρακτηριστικά. Το ΕΒΕΑ προτείνει ένα μοντέλο ανάπτυξης πιο ανθεκτικό, εξωστρεφές και ανταγωνιστικό, το οποίο θα αξιοποιεί τις δυνατότητες της βιομηχανικής παραγωγής, της καινοτομίας, της ποιοτικής αναβάθμισης του τουρισμού, αλλά και της έξυπνης αγροτικής παραγωγής και κτηνοτροφίας. Η σύνδεση της Εκπαίδευσης με την αγορά εργασίας, η προσέλκυση στρατηγικών επενδύσεων, η πράσινη και ψηφιακή μετάβαση και η ανασυγκρότηση του κράτους σε ρόλο επιτελικού εταίρου της ανάπτυξης θεωρούνται βασικά προαπαιτούμενα. Στο υπόμνημα παρουσιάζεται ένα συγκροτημένο πλαίσιο παρεμβάσεων, που οργανώνεται σε 11 βασικούς άξονες:

• Παραγωγικός μετασχηματισμός: Στροφή από την κατανάλωση στην παραγωγή υψηλής προστιθέμενης αξίας, με έμφαση σε βιομηχανία, μεταποίηση, αγροδιατροφή και εξαγωγές.
• Χρηματοδότηση ΜμΕ: Αναβάθμιση της Αναπτυξιακής Τράπεζας, μικροχρηματοδοτήσεις και Ταμείο Χαμηλών Εξασφαλίσεων για πολύ μικρές επιχειρήσεις.
• Ψηφιακή μετάβαση: Δημιουργία Ψηφιακού Χάρτη Επιχειρήσεων, στοχευμένα εργαλεία στήριξης και ενίσχυση νεοφυούς επιχειρηματικότητας.
• Επένδυση στο ανθρώπινο κεφάλαιο: «Skills Agenda 2030», αναβάθμιση επαγγελματικής εκπαίδευσης, brain gain και δημογραφική πολιτική.
• Εργασιακό πλαίσιο: Προσαρμογή νομοθεσίας, ενίσχυση ευέλικτων μορφών και εθνική πολιτική κάλυψης ελλείψεων σε εργατικό δυναμικό.
• Δημόσια Διοίκηση: Δείκτης Ποιότητας, αυτοματοποίηση υπηρεσιών, θεσμική συνεργασία με τα Επιμελητήρια.
• Μείωση διοικητικού κόστους: Ψηφιακή διασύνδεση, κατάργηση περιττών δικαιολογητικών, ενιαίος επιχειρηματικός φάκελος (business ID).
• Ενέργεια: Ενίσχυση εργαλείων για ενεργειακή αναβάθμιση, καθαρή ενέργεια από τις επιχειρήσεις.
• Δημοσιονομική σταθερότητα: Έλεγχος δαπανών και εστίαση σε στρατηγικές επενδύσεις.
• Φορολογικό και ασφαλιστικό πλαίσιο: Σταθερότητα πενταετίας, μείωση εργοδοτικών εισφορών, νέα ρύθμιση 120 δόσεων και κίνητρα για συνεπείς επιχειρήσεις.
• Οριζόντιες στρατηγικές: Ενίσχυση γεωπολιτικής θέσης, ανθεκτικότητα απέναντι στην κλιματική κρίση, περιφερειακή και κοινωνική συνοχή.

Το υπόμνημα δεν παραλείπει ειδικές παρεμβάσεις για την Αττική, την περιφέρεια που συγκεντρώνει το μεγαλύτερο βάρος της οικονομικής δραστηριότητας. Το ΕΒΕΑ προτείνει τη δημιουργία συντονιστικού οργάνου για την καταπολέμηση του παρεμπορίου, την εφαρμογή πενταετούς κυκλοφοριακού σχεδίου με ενίσχυση των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς και «έξυπνα» συστήματα διαχείρισης, καθώς και την ανάπτυξη ζωνών εμπορευματικών μετακινήσεων. Στο μέτωπο του τουρισμού, εισηγείται θεματικές διαδρομές, ενίσχυση υποδομών και ίδρυση Περιφερειακού Συμβουλίου Τουριστικής Ανάπτυξης. Η διεθνής συγκυρία – με γεωπολιτικές εντάσεις, αβεβαιότητα στη νομισματική πολιτική, εμπορικό προστατευτισμό και κλιματική κρίση- καθιστά αναγκαία την υιοθέτηση ενός νέου υποδείγματος. Όμως, όπως τονίζει το Επιμελητήριο, οι ίδιες συνθήκες ανοίγουν και παράθυρα ευκαιρίας για πράσινη και ψηφιακή μετάβαση, αναδιάταξη των παγκόσμιων αλυσίδων αξίας. Επισημαίνεται ότι οι ευρωπαϊκοί πόροι προσφέρουν στην Ελλάδα το έδαφος για να χτίσει μια οικονομία πιο ανθεκτική και εξωστρεφή. Το ΕΒΕΑ καλεί την Πολιτεία να κινηθεί γρήγορα και μεθοδικά. Ο κ . Μπρατάκος προσθέτει : «Ο εθνικός στόχος της επόμενης δεκαετίας είναι μια Ελλάδα που παράγει περισσότερο και καλύτερα, εξασφαλίζοντας ευημερία για όλους».