1. Κυρία Κουνενάκη-Εφραίμογλου, είστε μια γυναίκα, η οποία έχει καταφέρει να θητεύει σε πολύ σημαντικές θέσεις, διαγράφοντας το δικό της success story. Μέσα από την εμπειρία σας, ποιες θεωρείτε πως είναι οι κύριες δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες στην επαγγελματική και κοινωνική τους πορεία;

Οι γυναίκες καλούνται να ξεπεράσουν πολλά εμπόδια στην επαγγελματική και προσωπική τους εξέλιξη. Εμπόδια που σχετίζονται κυρίως με έμφυλα στερεότυπα και προκαταλήψεις, με την έλλειψη κουλτούρας υποστήριξης στο εργασιακό περιβάλλον, αλλά και με το έμφυλο χάσμα στη χρηματοδότηση της επιχειρηματικής δραστηριότητας. Η σημαντικότερη πρόκληση, ωστόσο, είναι η εξισορρόπηση της εργασιακής και προσωπικής ζωής, σε μια απαιτητική καθημερινότητα.

2. Μέχρι σήμερα, τι έχει αποδειχθεί πως οι γυναίκες μπορούν να καταφέρουν με μεγαλύτερη επιτυχία, όντας leaders και αποκτώντας ενεργό ρόλο στα πράγματα; Εφαρμόζουν ένα διαφορετικό στιλ διοίκησης;

Έχουν υπάρξει ως τώρα αρκετές έρευνες που συσχετίζουν την παρουσία γυναικών σε ηγετικές θέσεις με καλύτερα αποτελέσματα σε επίπεδο οργανισμού, μέσα από την αξιοποίηση χαρακτηριστικών όπως το ομαδικό πνεύμα, η συναισθηματική νοημοσύνη, οι ικανότητες επικοινωνίας και το λελογισμένο ρίσκο. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ILO) του ΟΗΕ, σε 13.000 επιχειρήσεις από 70 χώρες, τα εταιρικά κέρδη αυξάνονται έως και 20% όταν στις κορυφαίες διοικητικές θέσεις βρίσκονται γυναίκες.

3. Μιλήστε μας για τους στόχους που θέτετε από τη θέση της πρώτης γυναίκας Προέδρου του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Αθηνών. Αυτοί περιλαμβάνουν προγράμματα, δράσεις ή πρωτοβουλίες που βασίζονται αποκλειστικά σε γυναίκες;

Πρωτίστως θα ήθελα να πω ότι η εκλογή γυναίκας προέδρου για πρώτη φορά στο μεγαλύτερο επιμελητήριο της χώρας επιβεβαιώνει ότι το ΕΒΕΑ είναι ένα ζωντανό, ιδιαίτερα ενεργό και πολύτιμο κύτταρο της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας, που συμπορεύεται με τις σύγχρονες τάσεις και κοιτάζει στο μέλλον. Όσο για τους στόχους που θα προσπαθήσω να πετύχω από τη θέση αυτή, όλοι ανεξαιρέτως σχετίζονται με την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας συνολικά, τη βελτίωση των συνθηκών και την επίλυση προβλημάτων που ταλανίζουν το εγχώριο επιχειρείν. Σε αυτό το πλαίσιο είναι και η ενίσχυση της γυναικείας επιχειρηματικότητας. Διότι δεν θα βαρεθώ να τονίζω πως όσο περισσότερο στηρίζουμε τις γυναίκες και τις βοηθάμε να ξεπερνούν τα εμπόδια που αντιμετωπίζουν, τόσο ενισχύουμε τις αναπτυξιακές προοπτικές ολόκληρης της ελληνικής οικονομίας. Δεν θα βαρεθώ, επίσης, να υποστηρίζω ότι η ενδυνάμωση των γυναικών και η αντιμετώπιση των ανισοτήτων στον εργασιακό στίβο δεν είναι μόνο θέμα ίσων δικαιωμάτων και ευκαιριών, αλλά αξιοποίησης μιας ανεξάντλητης πηγής ταλέντου που μπορεί να προσφέρει σημαντικά στο ελληνικό ΑΕΠ. Για να ενισχύσουμε, λοιπόν, τη γυναικεία επιχειρηματικότητα θα συνεχίσουμε να αναλαμβάνουμε πρωτοβουλίες, όπως η πρόσκληση γυναικείων startups να ενταχθούν στη Θερμοκοιτίδα Νεοφυών Επιχειρήσεων, που φέρνει ήδη αποτελέσματα, τα προγράμματα ανάπτυξης ψηφιακών δεξιοτήτων κ.ά.

4. Ποια βήματα θεωρείτε πως πρέπει να γίνουν ώστε να μπορέσει ν’ αναδειχθεί η γυναικεία επιχειρηματικότητα; Πώς πρέπει να ενδυναμωθούν οι πολιτικές μας;

Θα είμαι ξεκάθαρη. Τα τελευταία χρόνια έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος ως προς την ανάδειξη της γυναικείας επιχειρηματικότητας. Και ακριβώς γι’ αυτό το λόγο, επειδή έχουμε μία κυβέρνηση που έχει δείξει έμπρακτο ενδιαφέρον για το συγκεκριμένο ζήτημα, αλλά και πολύ αξιόλογες γυναίκες σε θέσεις ευθύνης, είναι μία πολύ μεγάλη ευκαιρία να κάνουμε ακόμη περισσότερα. Ένα από τα βασικά προβλήματα είναι η αντιμετώπιση των ανισορροπιών μεταξύ επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής. Χρειάζεται, παράλληλα, προσπάθεια για την άρση των εμποδίων στην εξεύρεση χρηματοδοτικών κεφαλαίων για τις γυναίκες επιχειρηματίες και περισσότερες στοχευμένες δράσεις εκπαίδευσης και κατάρτισης γυναικών στις νέες τεχνολογίες. Στα πάγια αιτήματά μας προς την Πολιτεία, περιλαμβάνεται επίσης η παροχή καθολικού επιδόματος μητρότητας, ώστε να καλύπτονται και οι γυναίκες επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενες.

5. Οι γυναίκες καλούνται να ισορροπήσουν μεταξύ πολλών και διαφορετικών ρόλων στη ζωή τους. Υπάρχει τρόπος να εξασφαλιστεί πως καριέρα και οικογένεια θα λειτουργούν αρμονικά;

Η εξασφάλιση μεγαλύτερης ισορροπίας περνά σαφώς και μέσα από τη διαμόρφωση ξεκάθαρου και ευέλικτου πλαισίου γονικών αδειών, το οποίο επιτρέπει και ενθαρρύνει και τον πατέρα να συμμετέχει στην ανατροφή των παιδιών του, προς όφελος τόσο του ίδιου όσο και της μητέρας και του παιδιού. H πρόσφατη θέσπιση της 14ήμερης άδειας πατρότητας κινείται προς αυτή τη κατεύθυνση και είναι ένα βήμα της Πολιτείας προς τη σωστή κατεύθυνση. Μία θετική εξέλιξη είναι και η επέκταση της άδειας και του επιδόματος μητρότητας από τους έξι στους εννέα μήνες, για μητέρες που εργάζονται στον ιδιωτικό τομέα ως μισθωτές, μέτρο που συμπεριλαμβάνεται στο νομοσχέδιο για τον εξορθολογισμό της ασφαλιστικής νομοθεσίας που έχει δοθεί σε δημόσια διαβούλευση από το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων. Πρέπει να βοηθήσουμε τις γυναίκες που κάνουν ένα διάλειμμα για να φροντίσουν τις οικογένειές τους να επιστρέψουν στην αγορά εργασίας, ενώ παράλληλα πρέπει να διαμορφώσουμε ένα πλαίσιο πιο ευέλικτων συνθηκών και ρυθμιζόμενων μορφών εργασίας, όπως η τηλεργασία ή να δίνεται σε μητέρες η δυνατότητα να ρυθμίζουν το ωράριό τους έτσι ώστε να τις διευκολύνει. Με αυτόν τον τρόπο διευκολύνεται και ενθαρρύνεται η δημιουργία οικογένειας που σήμερα αποτελεί το βασικότερο εμπόδιο στη καριέρα των γυναικών, όπως οι ίδιες δηλώνουν σε σχετικές έρευνες.

6. Κλείνοντας, δώστε μας ένα σχόλιο για το πόσο αντιλαμβάνεστε πως έχουν προχωρήσει μπροστά οι σύγχρονες γυναίκες, διεκδικώντας ό,τι τους αξίζει.

Οι γυναίκες έχουν κατακτήσει πολλά και η πρόοδος που έχει σημειωθεί τα τελευταία χρόνια είναι σημαντική. Είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικό ότι και στην Ελλάδα αρχίζουμε πλέον να συνειδητοποιούμε ότι οι γυναίκες μπορούν να αναλάβουν πρωταγωνιστικό ρόλο στην ανάκαμψη. Ωστόσο, τόσο παγκόσμια όσο και στη χώρα μας, απέχουμε ακόμη αρκετά από ένα ικανοποιητικό επίπεδο. Η πανδημία επιδείνωσε το έμφυλο χάσμα στην αγορά εργασίας, ενώ ανησυχητική είναι και η μικρότερη σχετικά συμμετοχή των γυναικών σε τομείς που σχετίζονται με νέες τεχνολογίες και απαιτούν ψηφιακές δεξιότητες. Και βέβαια, το εμπόδιο που παραμένει και είναι ίσως το πιο δύσκολο να αρθεί, είναι οι βαθιά ριζωμένες προκαταλήψεις. Συνεχίζεται, λοιπόν, η διεκδίκηση για ένα περιβάλλον ίσων ευκαιριών και για την άρση των εμποδίων που εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν οι γυναίκες, μόνο εξαιτίας του φύλου τους.  Σε αυτή την προσπάθεια έχουμε κάθε λόγο να ενώσουμε τις δυνάμεις μας όλοι: Πολιτεία, επιχειρήσεις, κοινωνία, άνδρες και γυναίκες.