Σύμφωνα με την Έκθεση Κυκλικής Οικονομίας 2023, που εκπόνησε η Energy & Strategy της Σχολής Διοίκησης του Politecnico di Milano, παρατηρείται αυξημένη δραστηριότητα στον τομέα της Κυκλικής Οικονομίας στην Ιταλία. Πρόκειται για τη δεύτερη χώρα στην Ευρώπη, όσον αφορά τον αριθμό των διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας που σχετίζονται με την κυκλική οικονομία και υπάρχουν έως και 210 κυκλικές νεοσύστατες επιχειρήσεις που έχουν συγκεντρώσει χρηματοδότηση ύψους 122,7 εκατομμυρίων ευρώ. Οι εδώ εταιρείες και πολίτες εφαρμόζουν πλέον σημαντικές δράσεις ανακύκλωσης, επαναχρησιμοποίησης υλικών και ανακατασκευής, αντιλαμβανόμενοι τη σημασία της οικολογικής μετάβασης και της βιώσιμης ανάπτυξης.

Παρά τις αυξημένες προσπάθειες, ωστόσο, φαίνεται ότι παραμένουν προκλήσεις στην πορεία προς μια πλήρως αειφόρο οικονομία. Το ποσοστό αποταμιεύσεων που συνδέονται με την Κυκλική Οικονομία το 2022 στην χώρα εκτιμάται σε 1,2 δισεκατομμύρια ευρώ, αλλά αυτό αντιστοιχεί μόνο στο 15% του στόχου που έχει οριστεί για το 2030.

Τα εμπόδια που πρέπει να αντιμετωπιστούν περιλαμβάνουν την έλλειψη ιδιωτικών επενδύσεων, το υψηλό επενδυτικό κόστος και την κανονιστική αβεβαιότητα. Επιπλέον, μόνο ένα μικρό ποσοστό των επιχειρήσεων σε διάφορους τομείς έχει υιοθετήσει πρακτικές Κυκλικής Οικονομίας.

Ειδικότερα, όσον αφορά τους διάφορους κλάδους παραγωγής, παρατηρείται ότι ο κλάδος της Κατασκευής είναι ο πιο προηγμένος όσον αφορά την υιοθέτηση πρακτικών Κυκλικής Οικονομίας, καθώς το 61% των επιχειρήσεων σε αυτόν τον κλάδο έχουν υιοθετήσει τουλάχιστον μία τέτοια πρακτική. Ακολουθεί ο κλάδος της Μηχανικής Βιομηχανικών Εγκαταστάσεων με ποσοστό 48%, ενώ στην τρίτη θέση βρίσκεται ο κλάδος των Τροφίμων & Ποτών με ποσοστό 41%. Αντίθετα, οι κλάδοι με μικρότερη τάση προς την Κυκλική Οικονομία είναι ο κλάδος των Επίπλων και Επιπλώσεων, όπου μόνο το 20% των εταιρειών έχει υιοθετήσει τέτοιες πρακτικές, ακολουθούμενος από την Αυτοκινητοβιομηχανία με ποσοστό 25% και τα Καταναλωτικά Ηλεκτρονικά με ποσοστό 33%. Επιπλέον, υπάρχουν εταιρείες που δεν έχουν αναπτύξει καμία πρακτική Κυκλικής Οικονομίας και δεν έχουν κανένα σχέδιο να υιοθετήσουν στο άμεσο μέλλον: συγκεκριμένα, το 60% των εταιρειών στον τομέα της Αυτοκινητοβιομηχανίας, το 52% στον τομέα των Επίπλων και Επιπλώσεων, και το 45% στον τομέα των Κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων.

Σύμφωνα με την εν λόγω Έκθεση, παρά τις προκλήσεις, υπάρχουν και θετικά στοιχεία: Η Ιταλία σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες διαθέτει σημαντική ικανότητα ανακύκλωσης και μεγαλύτερο ποσοστό επιχειρήσεων εκφράζει ενδιαφέρον για την κυκλική οικονομία. Ωστόσο, εκτιμάται ότι πρέπει να συνεχιστούν οι προσπάθειες για την προώθηση της Κυκλικής Οικονομίας και την αντιμετώπιση των προκλήσεων.

Οι ως άνω πληροφορίες παρέχουν μια εικόνα του βαθμού στον οποίο οι ιταλικές επιχειρήσεις σε διαφορετικούς κλάδους της οικονομίας εφαρμόζουν πρακτικές Κυκλικής Οικονομίας και αυτό μπορεί να βοηθήσει τις ελληνικές επιχειρήσεις να αξιολογήσουν την θέση τους σε σχέση με τους ανταγωνιστές τους σε διεθνές επίπεδο. Μελετώντας την πρόοδο των διαφόρων κλάδων στην Κυκλική Οικονομία, οι ελληνικές επιχειρήσεις μπορούν να αναγνωρίσουν ευκαιρίες ανάπτυξης και επέκτασης στις αντίστοιχες αγορές. Επίσης, η εφαρμογή πρακτικών Κυκλικής Οικονομίας ανταποκρίνεται στις αυξανόμενες ανησυχίες των καταναλωτών για το περιβάλλον και τη βιωσιμότητα. Επομένως, η ανάπτυξη και η εφαρμογή πρακτικών Κυκλικής Οικονομίας μπορεί να ενισχύσει την εικόνα και την ανταγωνιστικότητα των ελληνικών επιχειρήσεων στην αγορά.

Συμπερασματικά επισημαίνεται ότι, η εφαρμογή των αρχών της κυκλικής οικονομίας οδηγεί σε επέκταση του κύκλου ζωής των προϊόντων, η οποία μεταφράζεται και σε εξοικονόμηση κόστους, καθώς και φυσικά σε μείωση της ποσότητας αποβλήτων κάθε είδους.