Στόχος παραμένει η σύγκλιση
Το 2024 η ελληνική οικονομία συνεχίζει να σημειώνει έναν από τους υψηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης στην ευρωζώνη. Ως αποτέλεσμα των θετικών επιδόσεων των τελευταίων ετών, η Ελλάδα πέτυχε την τριετία 2021 – 2023 σωρευτική αύξηση του πραγματικού κατά κεφαλήν ΑΕΠ κατά 18,6%, που αποτελεί μια από τις υψηλότερες επιδόσεις στην Ε.Ε.
Ωστόσο, το χάσμα που δημιουργήθηκε στο κατά κεφαλήν εισόδημα εξαιτίας των αλλεπάλληλων κρίσεων της προηγούμενης 15ετίας, παραμένει μεγάλο και για να καλυφθεί, θα πρέπει το ΑΕΠ της χώρας να συνεχίσει να μεγεθύνεται ταχύτερα σε σχέση με τον αντίστοιχο μέσο όρο της ΕΕ – 27, για αρκετά ακόμη χρόνια.
Ο στόχος αυτός θα πρέπει να επιτευχθεί μέσα σε ένα αβέβαιο και ρευστό διεθνές περιβάλλον. Οι αυξανόμενες γεωπολιτικές εντάσεις, η ρευστότητα των τιμών ενέργειας και η ασθενική ανάπτυξη στην ευρωζώνη επηρεάζουν αρνητικά εξωστρεφείς τομείς της ελληνικής οικονομίας. Η συνεχής υποχώρηση της ανταγωνιστικότητας της Ε.Ε. έναντι των ΗΠΑ και της Κίνας, ο κίνδυνος της τεχνολογικής – πέραν της ενεργειακής – εξάρτησης της Ευρώπης, καθώς και το πανευρωπαϊκό πρόβλημα της έλλειψης δεξιοτήτων, δημιουργούν σοβαρές προκλήσεις για την ανάπτυξη μεσοπρόθεσμα.
Σε εγχώριο επίπεδο, προβληματισμό προκαλούν ζητήματα όπως η διεύρυνση του ελλείμματος στο εξωτερικό ισοζύγιο, ο επίμονος πληθωρισμός σε αγαθά πρώτης ανάγκης, η εντεινόμενη δυσκολία εύρεσης εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού, καθώς και η διαχρονικά περιορισμένη φορολογική βάση.
Χρειάζεται, επομένως, να τρέξουμε ακόμη πιο γρήγορα και κυρίως να διαμορφώσουμε ένα μοντέλο ανάπτυξης, το οποίο θα είναι λιγότερο ευάλωτο σε εξωγενείς κινδύνους και ανατροπές. Ένα μοντέλο που θα στηρίζεται στις επενδύσεις για την ποσοτική και ποιοτική ενίσχυση της εγχώριας παραγωγής, στην ενσωμάτωση της καινοτομίας και των νέων τεχνολογιών, στην αύξηση των εξαγωγών, στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών προϊόντων μέσω της μείωσης του μέσου κόστους, αλλά κυρίως μέσω της αύξησης της προστιθέμενης αξίας τους.
Είναι ανάγκη να επιταχύνουμε τα βήματά μας, με στόχο την αύξηση των επενδύσεων, αλλά και την αναβάθμιση της σύνθεσής τους, προκειμένου να υποστηριχθεί ο παραγωγικός μετασχηματισμός της ελληνικής οικονομίας. Χρειάζεται να αποκτήσουμε περισσότερες μεγάλες και μεσαίες επιχειρήσεις, να στηρίξουμε αποτελεσματικότερα τη νεοφυή επιχειρηματικότητα και το οικοσύστημα καινοτομίας της χώρας, να βελτιώσουμε ακόμη περισσότερο τις επιδόσεις της χώρας και των επιχειρήσεων, σε θέματα ψηφιακής μετάβασης, στην παραγωγή και τις εξαγωγές προϊόντων και υπηρεσιών, που διακρίνονται από καινοτομία και υψηλή τεχνολογική εξειδίκευση.
Σήμερα, οι συνθήκες ευνοούν αυτή την προσπάθεια, καθώς υπάρχουν διαθέσιμοι ευρωπαϊκοί πόροι, ενώ έχει ενισχυθεί σημαντικά η αξιοπιστία της ελληνικής οικονομίας. Κρίσιμη προϋπόθεση είναι η αποτελεσματική απορρόφηση των κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης και του ΕΣΠΑ για τη χρηματοδότηση ποιοτικών δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων, με έμφαση σε υποδομές, νέες τεχνολογίες και μεθόδους παραγωγής, η συνέχιση των μεταρρυθμίσεων και των παρεμβάσεων για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας, η ενδυνάμωση της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας σε όρους παραγωγικότητας και εξωστρέφειας, η επένδυση σε σύγχρονες δεξιότητες, καθώς και η διατήρηση της δημοσιονομικής σταθερότητας.
Για να επιτύχει τη σύγκλιση με την υπόλοιπη Ευρώπη, η Ελλάδα πρέπει να συνεχίσει να οικοδομεί μια οικονομία παραγωγικά πιο ισχυρή, δημοσιονομικά υγιή και ανθεκτική σε εξωτερικές αναταράξεις.
Είναι ένας στόχος, που απαιτεί αποτελεσματική διακυβέρνηση, υπευθυνότητα, αποφασιστικότητα και συνένωση δυνάμεων, προκειμένου να συνεχιστούν τα βήματα προόδου που έγιναν τα προηγούμενα χρόνια. Προϋποθέτει ισχυρές, υγιείς επιχειρήσεις οι οποίες θα μπορέσουν να μετουσιώσουν τις νέες ευκαιρίες σε αξία για την οικονομία και για την κοινωνία.
Σήμερα, η οικονομία μας είναι σίγουρα σε καλύτερο σημείο, σε σχέση με το παρελθόν. Δεν έχουμε, όμως, την πολυτέλεια του εφησυχασμού. Μπορούμε και πρέπει τώρα να εντείνουμε όλοι τις προσπάθειές μας, για να διασφαλίσουμε ότι η ανάπτυξη θα έχει διάρκεια και πραγματικό θετικό αντίκτυπο στις ζωές όλων των πολιτών.