Κλιματική αλλαγή και ανθεκτικότητα

Οι συνέπειες από την κλιματική αλλαγή είναι ήδη εδώ. Η ένταση τους έγινε με τραγικό τρόπο αισθητή και στη χώρα μας την περασμένη χρονιά, με τις καταστροφές που προκάλεσαν οι πλημμύρες στη Θεσσαλία. Σύμφωνα με πρόσφατες εκτιμήσεις της Τράπεζας της Ελλάδος, το κόστος της κλιματικής αλλαγής για την Ελλάδα ως το τέλος του αιώνα υπολογίζεται σε 2,2 δισ. ευρώ ετησίως ή 1% του ΑΕΠ περίπου, σε σημερινές αξίες.

Είναι προφανές ότι η διαχείριση αυτής της απειλής οφείλει να μας απασχολήσει, χωρίς περαιτέρω αναβολή. Χρειάζεται να σχεδιαστούν και να υλοποιηθούν γενναίες πολιτικές με στόχο το μετριασμό των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, την θωράκιση των υποδομών, της οικονομικής δραστηριότητας και της κοινωνικής συνοχής, απέναντι στις νέες συνθήκες που δημιουργούνται.

Η παράμετρος της κλιματικής αλλαγής θα πρέπει να ενσωματωθεί στο σύνολο του θεσμικού πλαισίου της χώρας, από τον χωροταξικό σχεδιασμό, τα σχέδια διαχείρισης υδάτων, τοπικά πολεοδομικά σχέδια, μέχρι την ενεργειακή πολιτική, τα σχέδια ανάπτυξης του πρωτογενούς τομέα και βεβαίως το σχεδιασμό νέων δημόσιων και ιδιωτικών υποδομών: αντιπλημμυρικά, αντιπυρικές ζώνες, οδικοί άξονες, γέφυρες, αεροδρόμια, λιμένες κ.ά.  Χρειάζεται να προχωρήσει, ειδικότερα, η τροποποίηση των προδιαγραφών όλων των Μελετών Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, ΣΜΕΕ και Ειδικών Σχεδίων Ανάπτυξης, με την ενσωμάτωση ρήτρας κλιματικής αλλαγής και πρόβλεψη για τη λήψη μέτρων, με σκοπό την αύξηση ανθεκτικότητας των έργων.

Είναι, επίσης, σημαντικό να προωθήσουμε κατάλληλες προσαρμογές και παρεμβάσεις σε σημαντικούς τομείς οικονομικής δραστηριότητας. Είναι η ώρα να δώσουμε έμφαση στην προσαρμογή του πρωτογενούς τομέα, με επιλογή καλλιεργειών που προσαρμόζονται καλύτερα στις νέες κλιματικές συνθήκες ανά περιοχή, με έμφαση στη γεωργία ακρίβειας και τη χρήση σύγχρονων τεχνολογιών και εργαλείων, όπως αισθητήρες στο έδαφος GPS, αλλά και με συστηματικές εκστρατείες ενημέρωσης των καλλιεργητών και των εκτροφέων. Είναι η ώρα να εφαρμόσουμε νέες προσεγγίσεις σε κρίσιμους κλάδους, από τον τουρισμό ως τις μεταφορές, αν θέλουμε όρους βιωσιμότητας, ανταγωνιστικότητας και ανάπτυξης στο νέο περιβάλλον που διαμορφώνεται. Είναι η ώρα να επισπεύσουμε τις πολιτικές για τη μετάβαση σε πράσινες και ανανεώσιμες μορφές ενέργειας, με προώθηση  επενδύσεων σε έργα αυτοπαραγωγής και αποθήκευσης ενέργειας από ΑΠΕ, καθώς και αναβάθμιση των δικτύων ώστε να είναι δυνατή η ικανοποίηση των αιτημάτων για παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος με το καθεστώς του net metering.

Είναι αλήθεια ότι η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής είναι μια πρόκληση, την οποία οι κυβερνήσεις δεν μπορούν να διαχειριστούν αποκλειστικά, χωρίς τη συμβολή του ιδιωτικού τομέα. Οι επιχειρήσεις οφείλουν να αναλάβουν το μερίδιο ευθύνης που τους αναλογεί, υιοθετώντας νέες, πράσινες τεχνολογίες στην παραγωγή και τη λειτουργία τους, επενδύοντας στην πράσινη καινοτομία, επιβάλλοντας όρους βιωσιμότητας στις εφοδιαστικές τους αλυσίδες.

Αναλαμβάνοντας έγκαιρα δράσεις, ενώνοντας δυνάμεις, κινητοποιώντας πράσινες επενδύσεις και ενισχύοντας τη ζήτηση για βιώσιμα προϊόντα και υπηρεσίες, μπορούμε να κερδίσουμε τη μάχη της ανθεκτικότητας, απέναντι στις συνθήκες της κλιματικής αλλαγής.