Η μάχη κατά της ακρίβειας
Η ακρίβεια είναι ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που απασχολούν σήμερα την ελληνική κοινωνία. Βεβαίως δεν είναι αποκλειστικά ελληνικό φαινόμενο, αλλά διεθνές, αφού όλες οι χώρες, σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό αντιμετωπίζουν κύματα ακρίβειας. Τα ενεργά πολεμικά μέτωπα στην Ουκρανία και στη Γάζα, αλλά και οι πρόσφατες εντάσεις στην Ερυθρά Θάλασσα – δηλαδή σε έναν από τους βασικούς διαύλους ναυσιπλοΐας και διακίνησης εμπορευμάτων ανάμεσα στην Ανατολή και τη Δύση – αποτελούν πηγές ανοδικών κινδύνων για τον πληθωρισμό.
Ειδικότερα στην Ελλάδα οφείλει να μας προβληματίσει το γεγονός ότι ο πληθωρισμός στα τρόφιμα αυξάνεται με υψηλότερους ρυθμούς, σε σύγκριση με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες, παρά το ότι παρατηρούνται σημάδια βελτίωσης στις χονδρεμπορικές τιμές της ενέργειας κατά τον πρώτο μήνα του έτους. Συγκεκριμένα, η χώρα μας βρίσκεται στην ένατη θέση της κατάταξης όσον αφορά τις τιμές, από την τέταρτη που κατείχε σχεδόν όλο το 2023.
Η αλήθεια είναι ότι στο πρόβλημα της ακρίβειας δεν υπάρχουν εύκολες και γρήγορες λύσεις. Η Ελλάδα διαθέτει ασθενή παραγωγική βάση και μεγάλη εξάρτηση από τις εισαγωγές ενέργειας. Αυτή είναι η πραγματικότητα και δεν μπορεί να αλλάξει από τη μια μέρα στην άλλη. Για να υπάρξει βελτίωση απαιτείται σχέδιο, σωστές προτεραιότητες, συνέχεια και συνέχεια. Βασικό ζητούμενο είναι η ενίσχυση της παραγωγικής βάσης της χώρας μας, ώστε να παράγει και να εξάγει περισσότερα προϊόντα και υπηρεσίες, αλλά και η οικοδόμηση μιας οικονομίας που δημιουργεί καλύτερα αμειβόμενες θέσεις εργασίας. Η σταθερή ενίσχυση της αγοραστικής δύναμης των πολιτών, μέσα από την βιώσιμη αύξηση της απασχόλησης και των αποδοχών, είναι το πιο αποτελεσματικό εφόδιο ενάντια στην ακρίβεια.
Ταυτόχρονα, βεβαίως, είναι απαραίτητο να ενισχυθεί ο ανταγωνισμός, η διαφάνεια και ο έλεγχος στη λειτουργία των αγορών. Θα πρέπει να εξετάσουμε το γιατί οι τιμές στη χώρα μας είναι ακριβότερες, παρά το ότι στην Ελλάδα 8 στα 10 προϊόντα βρίσκονται σε προσφορά, ενώ στην υπόλοιπη Ευρώπη οι προσφορές αφορούν μόνο τα 2 στα 10 προϊόντα. Τα μέτρα που έλαβε πρόσφατα η κυβέρνηση είναι προς τη σωστή κατεύθυνση, ωστόσο θα πρέπει και η αγορά να συμβάλει στο βαθμό που της αναλογεί, λειτουργώντας με λογικά περιθώρια κέρδους.
Η κατάσταση όσον αφορά την ακρίβεια απαιτεί εγρήγορση, δεν δικαιολογεί όμως καταστροφολογία και πανικό. Ο όγκος των πωλήσεων των σούπερ μάρκετ παρουσίασε αύξηση 2,2% στο 11μηνο του 2023, ενώ την ίδια περίοδο οι ταξιδιωτικές εισπράξεις της χώρας ήταν αυξημένες κατά 15,4% ξεπερνώντας τα 20 δισ. ευρώ. Τον περασμένο Νοέμβριο είχαμε νέα εξασθένιση της ανεργίας στο 9,1% από 11,1% τον αντίστοιχο μήνα του προηγούμενου έτους. Επίσης, ενώ τον Δεκέμβριο είχαμε ήπια υποχώρηση του οικονομικού κλίματος, η καταναλωτική εμπιστοσύνη παρουσίασε μικρή βελτίωση.
Η ακρίβεια παραμένει ένα φαινόμενο σε μεγάλο βαθμό εισαγόμενο, ωστόσο σχετίζεται με διαχρονικά δομικά προβλήματα της οικονομίας και της αγοράς. Η μάχη για την αντιμετώπιση αυτών των προβλημάτων πρέπει να συνεχιστεί.
