Μήνυμα σοβαρότητας από Ελλάδα
Σε μια περίοδο καμπής για την ευρωπαϊκή οικονομία, η Ελλάδα ορθώς επιστρέφει και παραμένει στο δρόμο της δημοσιονομικής σύνεσης. Η γεωπολιτική αβεβαιότητα, το υψηλό κόστος του χρήματος, οι προκλήσεις της πράσινης μετάβασης και οι αρνητικές δημογραφικές τάσεις, δημιουργούν πιέσεις σε όλη την Ευρώπη, επιβάλλοντας διαρκή εγρήγορση και σοβαρότητα.
Αυτό το μήνυμα εξέπεμψε το προσχέδιο του προϋπολογισμού, που κατατέθηκε πριν από λίγες μέρες στη Βουλή. Σαφώς είναι σημαντικό – και αξιολογείται θετικά από τις αγορές – το ότι τα δημοσιονομικά αποτελέσματα της χώρας είναι κάθε χρόνο κατά τι καλύτερα, σε σχέση με τους στόχους που έχουν τεθεί. Εξίσου θετικό είναι ότι, παρά την επίπτωση των φυσικών καταστροφών, εξακολουθεί να προτάσσεται η επίτευξη του στόχου για το πρωτογενές πλεόνασμα το 2024.
Είναι γνωστό ότι στο τέλος του 2024 λήγει η αναστολή ισχύος των δημοσιονομικών κανόνων στην ευρωζώνη, κάτι που σημαίνει ότι η Ελλάδα πρέπει να επιστρέψει στο συμφωνημένο δρόμο της αποκλιμάκωσης του δημοσίου χρέους. Η πρόκληση για το επόμενο έτος είναι ότι το πρωτογενές πλεόνασμα θα πρέπει σχεδόν να διπλασιαστεί σε σχέση με φέτος, χωρίς να απαιτηθούν πρόσθετες φορολογικές επιβαρύνσεις και παρά τις πρόσθετες δαπάνες, που θα απαιτήσει η υλοποίηση των εξαγγελιών της κυβέρνησης για αύξηση μισθών και συντάξεων.
Ο στόχος αυτός μπορεί να επιτευχθεί, παρά τις αβεβαιότητες που προκαλεί το διεθνές οικονομικό περιβάλλον και η διαχείριση των επιπτώσεων των φυσικών καταστροφών. Καθοριστικό ρόλο στην προσπάθεια θα έχει η διασφάλιση μιας σειράς προϋποθέσεων:
Πρώτον, είναι απαραίτητο να αξιοποιηθούν όλα τα εργαλεία μείωσης της φοροδιαφυγής και να ξεκινήσει η επαναξιολόγηση όλων των κρατικών δαπανών, με στόχο τη μείωση της σπατάλης και την περιστολή δαπανών με μηδενικό κοινωνικό και οικονομικό αποτύπωμα.
Δεύτερον, θα πρέπει να επιταχυνθούν οι μεταρρυθμίσεις στο κράτος, στη λειτουργία των αγορών, στη διαδικασία απονομής δικαιοσύνης, να ολοκληρωθεί ο χωροταξικός σχεδιασμός και το Κτηματολόγιο.
Τρίτον θα πρέπει να τρέξουν με ταχύτητα οι δράσεις του Σχεδίου Ανθεκτικότητας και Ανάπτυξης και του νέου ΕΣΠΑ, χωρίς να παρεκκλίνουν από τον ποιοτικό στόχο της αλλαγής του παραγωγικού μοντέλου της χώρας. Είναι, παράλληλα, ανάγκη να συνεχιστεί και να ενταθεί η προσπάθεια προσέλκυσης άμεσων ξένων επενδύσεων.
Τέταρτον, θα πρέπει να μειωθεί περαιτέρω η γραφειοκρατία, με μείωση του αριθμού των κανονισμών και εξορθολογισμό της διαδικασίας αδειοδότησης νέων επιχειρήσεων.
Πέμπτον, θα πρέπει να δοθεί έμφαση στην αναβάθμιση των δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού και στην κάλυψη του ελλείμματος προσφοράς εξειδικευμένης εργασίας, που εμποδίζει τη σωστή στελέχωση και ανάπτυξη των επιχειρήσεων. Είναι τέλος απαραίτητο να αντιμετωπιστούν, με κατάλληλες πολιτικές, οι δημογραφικές προκλήσεις που επιβαρύνουν την οικονομία και το σύστημα κοινωνικής πρόνοιας.
Μείζον ζητούμενο για την Ελλάδα στο επόμενο διάστημα είναι η διατήρηση της αναπτυξιακής δυναμικής – και κυρίως ο μετασχηματισμός της δομής – της ελληνικής οικονομίας, ώστε να συνεχίσει να κινείται θετικά, ακόμη και σε περιβάλλον στασιμότητας στην Ευρώπη. Η επιτάχυνση των επενδύσεων και των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, σε συνδυασμό με την άσκηση υπεύθυνης και αποτελεσματικής δημοσιονομικής πολιτικής, πρέπει να βρεθούν στο επίκεντρο αυτής της προσπάθειας.
