Επενδύσεις, καινοτομία, brain gain
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, από το 2010 μέχρι το 2021 πάνω από 590.000 άνθρωποι εγκατέλειψαν τη χώρα, αναζητώντας ευκαιρίες σταδιοδρομίας στο εξωτερικό. Οι άνθρωποι αυτοί προέρχονται από το πιο παραγωγικό, το πιο καταρτισμένο και ταλαντούχο κομμάτι της ελληνικής κοινωνίας: στην πλειονότητά τους, κάτοχοι πτυχίων και μεταπτυχιακών τίτλων, επιστήμονες, στελέχη υψηλής εξειδίκευσης.
Η αιτία αυτής της διαρροής δεν είναι μόνο η οικονομική κρίση, αλλά κυρίως ένα παραγωγικό μοντέλο, το οποίο δεν δημιουργεί ζήτηση για εργαζόμενους με υψηλά προσόντα και εξειδίκευση, δεν υποστηρίζει καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας. Η Ελλάδα εμφανίζει τα χαμηλότερα ποσοστά απασχόλησης στους κατόχους πτυχίου και μεταπτυχιακού τίτλου σπουδών, μεταξύ των χωρών του ΟΟΣΑ και της Ε.Ε., ενώ και οι αποδοχές των πτυχιούχων είναι ελάχιστα υψηλότερες σε σχέση με αυτές των αποφοίτων δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
Το κλειδί για την αντιστροφή αυτής της τάσης είναι η οικοδόμηση μιας οικονομίας, που παράγει και καινοτομεί περισσότερο. Μιας οικονομίας που επενδύει στη γνώση και στο ταλέντο, για να δημιουργεί προϊόντα και υπηρεσίες με υψηλή προστιθέμενη αξία.
Τα τελευταία χρόνια εντείνεται διαρκώς ο διεθνής ανταγωνισμός για την προσέλκυση υψηλά εκπαιδευμένου ανθρώπινου δυναμικού και νεοφυών επιχειρήσεων, με το προβάδισμα να έχουν οι χώρες που χαρακτηρίζονται από ισχυρή καινοτομικότητα. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 67% των διδακτόρων που έχουν φύγει από την Ελλάδα έχουν εργαστεί, ή εργάζονται σε μία από τις 10 πιο καινοτόμες χώρες του κόσμου, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, οι ΗΠΑ, η Γερμανία, η Γαλλία, η Ελβετία κ.ά.
Η Ελλάδα σημειώνει σημαντική βελτίωση σε θέματα καινοτομίας τα τελευταία χρόνια. Οφείλουμε να συνεχίσουμε και να εντείνουμε ακόμη περισσότερο τις προσπάθειές μας: στηρίζοντας επενδύσεις που επιταχύνουν την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση των επιχειρήσεων, ενισχύοντας το τρίγωνο της γνώσης, στηρίζοντας τη νεοφυή, καινοτόμο επιχειρηματικότητα.
Το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Αθηνών υπηρετεί αυτή την προσπάθεια συστηματικά, εδώ και μια δεκαετία. Μέσω της λειτουργίας της Θερμοκοιτίδας Νεοφυών Επιχειρήσεων, παρέχει σε υποσχόμενες επιχειρηματικές ομάδες φιλοξενία, στέγαση και εξειδικευμένες συμβουλευτικές υπηρεσίες. Μέσω του Δικτύου Επιχειρηματικών Αγγέλων φέρνει σε επαφή καινοτόμες επιχειρήσεις, με έμπειρους επιχειρηματίες και δυνητικούς επενδυτές. Ενισχύει την εξωστρέφεια των νεοφυών επιχειρήσεων που φιλοξενεί, καλύπτοντας τη συμμετοχή τους σε διεθνείς διοργανώσεις καινοτομίας, σε συνεργασία με την Περιφέρεια Αττικής και το Περιφερειακό Ταμείο Ανάπτυξης. Συμπράττει με επιμελητήρια και Δήμους σε όλη τη χώρα, για τη μεταφορά τεχνογνωσίας και την υποστήριξη τοπικών δομών, διευρύνει διαρκώς τη δικτύωση και τη συνεργασία του με φορείς καινοτομίας στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.
Για την Ελλάδα, η πρόκληση της επόμενης δεκαετίας είναι να αναδείξει την καινοτομία σε ισχυρό πυλώνα ανάπτυξης και ποιοτικών θέσεων εργασίας. Κινητοποιώντας κατάλληλες επενδύσεις και στηρίζοντας το οικοσύστημα νεοφυούς επιχειρηματικότητας, μπορούμε να κάνουμε πράξη το brain gain. Μπορούμε να προσελκύσουμε ταλαντούχους, νέους επιστήμονες και επιχειρηματίες και να τους επιτρέψουμε να ηγηθούν στο μετασχηματισμό και την ανάπτυξη της οικονομίας μας.
